Merkez Bankası Zorunlu Karşılık Yeni Düzenlemesi Hakkında Bilgilendirme Yaptı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), zorunlu karşılık uygulamasında değişikliğe giderek TL’ye geçiş hedef oranlarını aşağı çekti.

Bankalara gönderilen yazıyla duyurulan düzenleme, 5 Temmuz 2025 itibarıyla yürürlüğe girecek. Yeni uygulamayla birlikte, mevduat bankaları için “Kur Korumalı Mevduat (KKM) Yenileme ve TL’ye Geçiş Oranı” yüzde 60’tan yüzde 40’a düşürüldü. Katılım bankalarında ise bu oran yüzde 45’ten yüzde 25’e indirildi.

Söz konusu hedef oranların altına düşen bankalara uygulanacak yüzde 8 oranındaki komisyon uygulaması ise devam edecek. Ayrıca düzenleme kapsamında, reeskont kredileri kredi büyümesi hesaplamasından muaf tutulacak.

Kredi Büyümesine Karşı Zorunlu Karşılık Uygulaması

Blomberg HT’den Sevcan Ersözlü’nün haberine göre yeni oranlar, zorunlu karşılıklara faiz veya telafi ödemesi yapılabilmesi için de geçerli olacak. Bankaların TL’ye geçiş oranı bu seviyelerin üzerinde olduğu sürece Merkez Bankası’ndan faiz veya telafi ödemesi almaya hak kazanacak.

Düzenleme kapsamında ayrıca kredi büyümesine dayalı zorunlu karşılık uygulamasında da değişikliğe gidildi. İhracat ve döviz kazandırıcı hizmetler için kullandırılan reeskont kredileri, kredi büyümesi hedefi kapsamından çıkarıldı. Bu krediler bilanço içi büyüme sınırına dahil edilmeyecek.

Bloomberg HT’ye görüş veren bankacılık sektörü kaynakları TL’ye geçiş hedefinin aşağı çekilmesinin sektör üzerinde sınırlı bir etki yaratacağını belirtti. Bankaların mevcutta bu oranları rahatlıkla tutturdukları ve ek bir çaba sarf etmeden hedefi karşılayabildikleri ifade edildi.

Zorunlu karşılıklara faiz veya telafi ödemesi alma koşulunun gevşetilmesi bankalar açısından olumlu görülürken, TL’ye geçiş hızında belirgin bir ivme değişikliği beklenmiyor.

Ciddi Bir Etkisi Olmayacak

Öte yandan reeskont kredilerinin büyüme hedefi kapsamı dışına çıkarılması ise sektörde uygulamada zaten gayri nakdi gibi izlenen bir kalem olması nedeniyle anlamlı bir kredi büyümesi etkisi yaratması beklenmiyor.

Düzenlemelerin genel olarak Merkez Bankası’nın TL’ye geçişi destekleyen ancak bankalar üzerindeki hedef baskısını hafifleten bir ince ayar olarak değerlendiriliyor.

KOBİ’lere Finansman Desteği

Bloomberg HT kaynaklarının aktardığına göre, TCMB dün bankalara gönderdiği bilgilendirme yazısında, TOBB Nefes Kredisi’nin kredi büyümesi hedefi kapsamına dahil edilmeyeceğini iletti. Bu uygulama, bankaların kredi büyüme sınırlamalarını aşmadan KOBİ’lere finansman sağlamasına imkân tanıyacak.

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Kredi Garanti Fonu (KGF) ve Bankalar KOBİ’lere uygun koşullarda finansman desteği sağlamak amacıyla yeni bir TOBB Nefes Kredisi’ne imza attılar. TOBB Nefes Kredisi’ne başvurular 8-9 Temmuz itibarıyla gerçekleştirilecek. Birliğe bağlı oda-borsa üyesi şirketler, TOBB Nefes Kredisi başvurularını Ziraat Bankası, Halkbank, Vakıfbank, Akbank, Yapı Kredi, Denizbank ve Ziraat Katılım şubelerinden yapabilecek. KGF kendi öz kaynak desteğiyle, bu kredilere yüzde 80 kefalet sağlayacak. TOBB Nefes Kredisi’nden bir firma, azami 2,5 milyon lira kredi kullanabilecek. Krediler 6 ay ödemesiz şekilde azami 36 ay vadeli olacak. Bloomberg HT kaynakları, dün TCMB bankalara gönderdiği bilgilendirme ile NEFES kredilerinin bankaların kredi büyüme hedefine takılmayacağına dair bilgilendirmenin yapıldığını ifade etti.